Co robić, gdy system stypendiów i dopłat do zakwaterowania nas nie obejmuje lub nie zapewnia nam wystarczającej pomocy finansowej?
Można skorzystać z utworzonego w 1998 roku systemu preferencyjnych kredytów studenckich. Polega on na tym, że wybrany bank (patrz ramka) udziela kredytu studentowi, a budżet państwa dopłaca do oprocentowania za pośrednictwem Funduszu Pożyczek i Kredytów Studenckich ulokowanego w Banku Gospodarstwa Krajowego.
Państwo przejmuje więc część obciążeń finansowych studentów związanych z „kosztami kształcenia”. Pod tym ogólnym pojęciem kryje się: opłacenie czesnego, zakup podręczników i niezbędnego sprzętu dydaktycznego, opłacenie pokoju w domu studenckim lub wynajem mieszkania.
Oferta skierowana jest do studentów i doktorantów szkół wyższych państwowych i niepaństwowych, wyższych uczelni zawodowych oraz cywilnych słuchaczy uczelni wojskowych i wyższej szkoły pożarniczej. Nie ma znaczenia rok studiów ani system studiowania (dzienny, zaoczny, wieczorowy), trzeba tylko mieć mniej niż 25 lat, nie posiadać zobowiązań z tytułu innego kredytu studenckiego lub pożyczki studenckiej udzielonej na warunkach preferencyjnych i przedstawić zaświadczenie o wpisie na kolejny semestr studiów.
Warto zaznaczyć, że kredyt studencki, mimo iż przeznaczony dla wszystkich studentów, w pierwszej kolejności przyznawany jest osobom o najniższych dochodach na osobę w rodzinie.
Preferencyjność kredytu polega na tym, że student spłaca go wraz z odsetkami dopiero dwa lata po ukończeniu studiów, a wysokość oprocentowania zaciągniętego kredytu studenckiego to połowa stopy redyskontowej NBP. Poza tym czas spłaty kredytu wynosi maksymalnie dwukrotność okresu, na jaki kredyt został udzielony. Przez całe studia i rok po ich ukończeniu należne bankom odsetki pokrywane są z Funduszu Pożyczek i Kredytów Studenckich. Wysokość miesięcznej spłaty kredytu studenckiego nie może przekroczyć 20 procent przyszłego dochodu studenta. Dodatkowo w uzasadnionych przypadkach po skończeniu studiów można złożyć wniosek o częściowe umorzenie kredytu.
Kredyt studencki może zostać udzielony na cały okres studiów, ale nie może on przekroczyć sześciu lat. Wyjątek zrobiono dla osób, które podjęły studia doktoranckie – mogą one korzystać z kredytu przez kolejne cztery lata.
Ile wniosków?
Można złożyć tylko jeden wniosek o przyznanie preferencyjnego kredytu studenckiego w jednym banku i dostać tylko jeden taki kredyt.
Żeby otrzymać kredyt studencki, należy w pierwszej kolejności udać się do dziekanatu lub punktu informacji o kredytach studenckich. Stamtąd trzeba wziąć zaświadczenie, że jest się studentem szkoły wyższej i uzyskało się wpis na kolejny semestr studiów. Następnie udajemy się do oddziału banku, który taki kredyt oferuje. Tam niezbędne będzie przedstawienie następujących dokumentów: czytelnie wypełnionego wniosku o kredyt studencki, zaświadczenia stwierdzającego wpis na kolejny semestr (rok) studiów wystawionego przez uczelnię, oświadczenia studenta o liczbie osób pozostających z nim we wspólnym gospodarstwie domowym, dokumentów potwierdzających wysokość dochodów uzyskanych przez członków wspólnego gospodarstwa domowego studenta za rok poprzedni wystawionych przez właściwy urząd skarbowy (lub poświadczonego przez urząd skarbowy zeznania podatkowego za poprzedni rok), a także dokumentów związanych z zabezpieczeniem kredytu. W przypadku pozostawania w związku małżeńskim trzeba mieć oświadczenie współmałżonka wyrażającego zgodę.
Stosowane są takie zabezpieczenia jak: weksel własny kredytobiorcy z poręczeniem wekslowym osoby trzeciej, poręczenia Banku Gospodarstwa Krajowego i inne formy zabezpieczeń akceptowane przez banki. Na poręczenie przez Bank Gospodarstwa Krajowego mogą liczyć studenci o najniższym dochodzie na osobę w rodzinie, którzy mogą mieć problemy z uzyskaniem poręczenia. Poręczenie to w wysokości 70 procent kwoty kredytu przysługuje osobom o dochodzie na członka rodziny nieprzekraczającym 60 procent kwoty dochodu uprawniającego do ubiegania się o preferencyjny kredyt studencki i niemogącym przedstawić bankowi udzielającemu kredytu innego akceptowalnego zabezpieczenia. BGK udziela 100 procent poręczenia kredytu studentom będącym sierotami lub wychowankami domu dziecka.